Nie tylko Ghibli! 8 japońskich wytwórni anime, których produkcje warto znać

Po wejściu w świat anime można w niego łatwo „wsiąknąć”. Liczba filmów i seriali powala, a odnalezienie się w takim ogromie produkcji nie należy do łatwych zadań. My Ci je uprościmy! Przygotowaliśmy przewodnik po najważniejszych i najciekawszych studiach anime w Japonii. Dowiedz się, jakie wytwórnie są na topie i które ich tytuły warto zobaczyć na start. 

Kto stoi za anime?

Anime, czyli animowane japońskie filmy i seriale, często bazujące na mandze, zachwycają różnorodnością, artyzmem i wciągającymi, nierzadko mrocznymi fabułami. To produkcje, które z zapartym tchem śledzą dorośli widzowie. Ale czy zdarzyło Ci się kiedyś zastanawiać, kto za nimi stoi?

Podobnie jak w świecie „Zachodu”, za kultowymi animacjami stoją konkretne wytwórnie. Różnica polega na tym, że na rynku w Kraju Kwitnącej Wiśni nie dominuje kilka marek, takich jak Pixar i DreamWorks. Jest ich znacznie więcej. Każda ma unikalny charakter, który – po wielu seansach – będziesz w stanie rozpoznać. Warto je znać.

8 wytwórni anime, które musisz znać

Które wytwórnie anime są warte uwagi? Wybraliśmy te, które odpowiadają za niesamowicie ciekawe, kultowe produkcje.

      1. Studio Ghibli

Studio Ghibli jest chyba najbardziej znaną wytwórnią anime na świecie – jego produkcje przebijają się również do świata Zachodu. „Spirited Away: W krainie bogów” zdobyło nawet Oscara dla najlepszego pełnometrażowego filmu animowanego!

Odpowiedzialnymi za sukces Ghibli są producent Toshio Suzuki, reżyser Isao Takahata, ale przede wszystkim Hayao Miyazaki. Ten ostatni często jest nazywany Disneyem świata anime i wizjonerem, którego produkcje niosą głębszy przekaz.

Czytaj również: Hayao Miyazaki – „japoński Disney": wszystko, co warto wiedzieć o kultowym twórcy anime

Studio Ghibli:

• powstało w 1985 roku w Tokyo;
• ma na swoim koncie ok. 25 produkcji – nie należy do najbardziej „płodnych”, ale każda premiera jest prawdziwym hitem.

Najciekawsze produkcje Studio Ghibli

• Laputa – Podniebny Zamek – pierwsze oficjalne anime Studia Ghinli; historia Sheety – dziewczynki, która trafia do zamieszkałej przez roboty krainy Laputa;
• Mój sąsiad Totoro – bardzo osobista historia, nawiązująca do biografii Hayao MIyazakiego, o doświadczeniu choroby najbliższych i przeżywaniu traumy;
• Powrót do marzeń – bohaterem tej historii jest Taeko, która wspomnieniami powraca do najpiękniejszych chwil dzieciństwa i zderza się z rzeczywistością dorosłości;
• Księżniczka Mononoke – anime uznawane za najlepsze stworzone przez Hayao Miyazakiego, z ogromnym rozmachem;
• Spirited Away: W Krainie Bogów – oscarowe anime, skupiające się na losach małej Chihiro, walczącej o ocalenie matki i ojca;
• Chłopiec i czapla – najnowsza produkcja Studia Ghibli, z 2023 r., być może ostatnia, której autorem jest Miyazaki; niezwykle filozoficzna opowieść narysowana piękną kreską.

      2. A-1 Pictures

A-1 Pictures to wytwórnia anime, która należy do firmy Aniplex, zależnej od Sony Music Entertainment Japan. Została założona przez producenta Mikihiro Iwatę. Często mówi się o nim, że to jedno z nielicznych studiów, które potrafią łączyć świetną jakość anime z dużą liczbą wypuszczanych produkcji. Na przestrzeni niecałych 20 lat działalności, wytwórnia A-1 Pictures zaprezentowała ok. 100 anime (!) o bardzo zróżnicowanej tematyce. Wśród nich dość łatwo wyłowić prawdziwe perełki!

Studio A-1 Pictures:

• działa w Tokio od 2005 r.;
• zatrudnia ok. 167 osób;
• w czerwcu 2024 r. przejęło inną wytwórnię, 3Hz.

Najciekawsze produkcje A-1 Pictures

• Solo Leveling (2024), inspirowane manhwą (koreańską mangą) o tym samym tytule, z gatunku power fantasy, osadzone w świecie magicznych lochów i niebezpiecznych bestii, z którymi walczą Łowcy. Bohaterem tej historii jest jeden z nich, Jon-Woo Sung, wrzucony w środek szalonego konfliktu.
• 86 (2021) – często przyrównywane do kultowego Attack on Titan od Wit Studio; historia sci-fi osadzona w republice San Magnolia, która toczy wojnę z Imperium Giad.
• Erased (2016) – thriller dotykający tematów „nadprzyrodzonych”. Jego bohaterem jest Satoru Fujinuma, 29-letni rysownik mangi, który ma możliwość wysłania swojej świadomości w przeszłość, na kilka minut przed tym, jak zdarzy się wypadek zagrażający życie. Co stanie się, kiedy jego umysł „trafi” 18 lat wstecz?
• Kaguya-sama: Love is War (2019) – anime w stylu komedii romantycznej, osadzonej w szkolnej rzeczywistości.

      3. Wit Studio

Architektem sukcesu Wit Studio jest George Wada, który wcześniej pracował dla Production I.G. Ta wytwórnia słynie z niesamowitej jakości animacji i stosowaniu wyjątkowych technik artystycznych, np. technologii „makeup animation”. Trzeba przyznać, że produkcje Wit Studio wyglądają absolutnie fenomenalnie. To jednak nie wszystko, bo w parze z estetyką idą angażujące historie oraz ciekawi bohaterowie!

Wit Studio:

• powstało w 2012 roku;
• ma na koncie ok. 20 seriali anime i 15 filmów, a także kilkanaście OVA.

Najciekawsze produkcje Wit Studio

• Atak Tytanów (Shingeki no Kyojin) – rozgrywa się w postapokaliptycznym świecie, w którym ludzie walczą z tytanami. Główny bohater, Eren Yeager, to chłopiec dołączający do Korpusu Zwiadowczego, elitarnej jednostki ludzkiej, który chce pomścić śmierć matki. Absolutnie kultowa produkcja, której pierwsze 3 sezony wyprodukowało właśnie Wit Studio.
• Vinland Saga – produkcja osadzona w średniowiecznej Europie, w świecie wikingów.
• Great Pretender – lekka i zabawna komedia przygodowo-detektywistyczna.
• Seraph of the End – anime w klimatach dark fantasy, rozgrywające się w postapokaliptycznym świecie.
• Spy x Family – anime w stylu rom-com z elementami paranormalnymi.

Czytaj też: 6 anime z Wit Studio, które musisz zobaczyć

      4. Ufotable

Ufotable, założone przez Hikaru Kondō, to wytwórnia anime, która słynie z prawdziwych spektakli wizualnych. Wyróżnikiem studio jest stosowanie w wielu produkcjach fragmentów z poklatkową animacją plastelinową (claymation). Takie sekwencje pozwalają natychmiast rozpoznać anime od Ufotable!

Wytwórnia współpracuje ze studiem gier Type-Moon – Ufotable zajmuje się adaptacją anime ich produkcji, a także tworzeniem animacji do gier z tej wytwórni.

Ufotable:

• powstało w 2000 roku i ma siedzibę w Shinjuku w prefekturze Tokio;
• ma na koncie ok. 20 seriali anime, kilkanaście OVA, i podobną liczbę filmów.

Najciekawsze produkcje Ufotable

• Fate/Zero – najważniejsze anime od Ufotable, opublikowane w 2011 r., z gatunku fantasy. Rozgrywa się w świecie zamieszkiwanym przez magów oraz zwykłych ludzi, w którym toczy się czwarta wojna o Świętego Graala.
• Fate/Stay night – kontynuacja poprzednio wymienionego tytułu, z 2014 r., uznawana za najlepsze anime tej wytwórni.
• Miecz zabójcy demonów – na bazie shonen-mangi, absolutny hit, zarówno w wersji serialowej, jak i filmowej. Historia rozgrywa się w Japonii w okresie Taisho, a fabuła toczy się wokół walki ludzi z demonami.
• The Garden of Sinners – seria filmów i seriali kręcących się wokół agencji, która prowadzi śledztwa związane ze zjawiskami paranormalnymi. Jej głównym bohaterem jest Shiki Ryougi, która jest w stanie odczytywać ludzkie linie śmierci.

      5. Madhouse

Madhouse to jedna z najstarszych wytwórni anime w Japonii. Została założona przez Osamu Dezaki, Rintaro, Yoshiaki Kawajiri oraz Masao Maruyamę. Pomimo wielu dekad obecności na rynku, nadal zachowuje „świeżość” swoich produkcji. Współpracują z nią jedni z najlepszych rysowników mangi oraz animatorów. O jakości tego studio świadczy choćby fakt, że z usług jej ekspertów korzystał np. Marvel przy produkcji filmów z serii „X-Men” czy „Wolverine”.

Sprawdź też: Deadpool & Wolverine: premiera i najważniejsze informacje

Wytwórnia Madhouse:

• działa od 1972 roku;
• ma na koncie dziesiątki seriali, OVA oraz filmów kinowych.

Najciekawsze anime Madhouse

• Death Note – thriller psychologiczny; jego bohaterem jest licealista, Light Yagami, który odkrywa wyjątkowy notatnik. Osoby, których imiona zostaną w nim zapisane, umierają. Protagonista, któremu bliżej do antybohatera, wykorzystuje tę moc.
• Hunter x Hunter – adaptacja klasycznej mangi, której bohater, Gon Freecss, chce zostać łowcą i wyrusza w wyjątkową podróż, aby odnaleźć ojca.
• Trigun – anime w klimatach sci-fi; jego bohaterkami są Meryl i Millie, dwie dziewczyny, których zadaniem jest znalezienie Vasha the Stampede, rewolwerowca siejącego zniszczenie. To historia z dużą dozą humoru.
• Monster – thriller psychologiczny, którego bohaterem jest lekarz, Kenzo Tenma. Staje on przed dylematem: czy uratować życie burmistrza, czy dziecka. Wybiera tę drugą opcję, a po latach okazuje się, że uratowany przez niego chłopiec stał się seryjną mordercą. Bardzo mroczna historia.
• One-Punch Man – historia bohatera, który jest w stanie powalić przeciwnika jednym ciosem, przez co czuje się bardzo znudzony brakiem odpowiednich rywali. Za pierwszy sezon tego serialu odpowiada właśnie Madhouse, i to on jest uznawany za najlepszy z uwagi na fenomenalną jakość animacji.

      6. Studio Bones

Niezwykle wszechstronne i odpowiedzialne za wiele kultowych produkcji: Studio Bones należy do „topki” najlepszych w Japonii. Zostało powołane do życia przez trzech byłych pracowników wytwórni Sunrise Inc. Byli to Masahiko Minami, Hiroshi Osaka i Toshihiro Kawamoto. Firma zatrudnia obecnie ok. 90 osób, a jej produkcje powstają w pięciu mniejszych studiach, oznaczonych literami od A do E. Każde pracuje nad innymi projektami.

Studio Bones:

• działa od 1998 roku;
• ma na koncie dziesiątki seriali anime, 23 filmy oraz 4 ONA.

Najciekawsze anime od Studio Bones

• Fullmetal Alchemist: Brotherhood – anime uznawane za najlepsze od Studia Bones. Jego bohaterami są bracia Elric, których celem jest odzyskanie ciał uległych zniszczeniu po nieudanym rytuale alchemicznym. Serial porusza trudne tematy, np. związane z ludobójstwem, wojną i kondycją ludzkiej moralności.
• My Hero Academia – jedno z najlepiej znanych anime na świecie. Rozgrywa się w przyszłości, gdzie różnego rodzaju supermoce i dary są powszechne. Bohater tej historii, Deku, marzy o tym, żeby zostać superbohaterem, mimo że nie ma nadprzyrodzonych zdolności. Za sprawą największego herosa dostaje się do szkoły dla superbohaterów (tytułowej akademii) i poddaje się rygorystycznemu treningowi.
• Mob Psycho 100 – anime łączące gatunki filmu akcji i sci-fi. Jego bohaterem jest Mob, chłopiec, który ma zdolności parapsychologiczne, ale ma problem z ich opanowaniem. Wspólnie z Reigenem zajmują się śledztwami w „okultystycznych” sprawach. To opowieść, w której ważny jest motyw samoakceptacji.
• Bungou Strey Dogs – klimatyczne anime w stylu historii detektywistycznej. Jego bohater to Atsushi Nakajima, który jest kotołakiem (człowiekiem zamieniającym się w tygrysa). Mierzy się on z organizacją, której członkowie również mają paranormalne zdolności.
• Space Dandy – lżejsza propozycja w świecie anime. Jej bohaterem jest łowca nagród, Dandy, który przemierza kosmos i mierzy się m.in. z zombie i innymi potworami. To połączenie komedii z anime w stylu retro.

      7. Toei Animation

Toei Animation odpowiada za jedne z najbardziej kultowych anime w historii. Wytwórnia jest obecna na rynku od niemal 80 lat! Jej założycielami są Kenzō Masaoka oraz Sanae Yamamoto. Dla Toei pracował m.in. Hayao MIyazaki. To prawdziwy „klasyk” w świecie japońskich animacji.

Toei Animation:

• powstało w 1948 (!) roku w dzielnicy Tokio, Nakano;
• ma na koncie ponad 280 seriali anime i podobną ilość filmów oraz OVA;
• współtworzy również gry komputerowe i współpracuje z zachodnimi studiami, w tym z Marvelem czy z Hanną-Barberą.

Najlepsze produkcje Toei Animation

• Dragon Ball – seria anime absolutnie poza konkurencją, powstała w 1986 (!) roku. Tej produkcji nie trzeba przedstawiać nawet osobom, które z japońskimi animacjami nie miały w ogóle do czynienia. Jej głównym bohaterem jest Son Goku, chłopiec z ogonem, który wyrusza na poszukiwanie tajemniczych Smoczych Kul i wspólnie z przyjaciółmi broni Ziemi.
• Yu-Gi-Oh! – kolejne anime, które zyskało dużą popularność w Polsce. Opowiada historię Yugiego Mutou, młodego, nieśmiałego chłopca, którego ciało „nawiedza” duch tajemniczego hazardzisty. Dzięki temu Yugi wchodzi do bardzo niebezpiecznej i ekscytującej gry.
• Czarodziejka z Księżyca, czyli Sailor Moon – to także kultowe anime, świetnie znane Polakom. Jej bohaterkami są uczennice liceum, w rzeczywistości są obrończynie królestwa, które niegdyś rozciągało się w Układzie Słonecznym, walczące z siłami zła. 
• One Piece – mający ponad 1000 odcinków serial anime, który rozgrywa się we współczesnym świecie. Toczy się dookoła postaci Monkey D. Luffy’ego i jego gangu, piratów-kapeluszników. Ta produkcja łączy elementy komedii i filmów akcji.
• World Trigger – ciekawe anime z gatunku sci-fi. Historia rozgrywa się w mieście Mikado City. Pewnego dnia otwiera się tam tajemnicza brama, z której wyłaniają się „Sąsiedzi” – potwory z obcego świata. Ludzkość musi się z nimi zmierzyć. Jeden z „Sąsiadów”, pod przykrywką, trafia do lokalnej szkoły w Mikado i chce wtopić się w tłum, żyjąc w ludzkim świecie.

      8. Production I.G.

Production I.G. powstało z inicjatywy producenta Mitsuhisy Ishikawy oraz projektanta postaci, Tatayukiego Goto. Inicjały „I.G.” pochodzą właśnie od ich nazwisk. Wytwórnia zajmuje się zarówno tworzeniem anime, jak i gier komputerowych. Jako jedna z pierwszych zaczęła korzystać z grafiki komputerowej w procesie tworzenia. 

Ciekawostka: to Production I.G. odpowiada za animacje w filmie „Kill Bill vol. 1” autorstwa Quentina Tarantino!

Production I.G.:

• działa od 1987 roku w Musashino w prefekturze Tokyo;
• ma na koncie niemal 100 produkcji.

Najciekawsze anime Production I.G.

• Ghost in the Shell – uznawane za najbardziej kultowe anime w historii; opowieść science-fiction, osadzona w cyberpunkowym, dystopijnym świecie przyszłości, w którym ważną rolę odgrywają cyborgi. Ta produkcja „wgryza się” w temat ludzkiej tożsamości i kondycji cywilizacji.
• Haikyuu!! – najbardziej lubiana wśród fanów animacja studia Production I.G., której bohaterem jest Karusno, chłopiec marzący o karierze siatkarza. Każdy odcinek jest ekscytujący i wciągający!
• Usagi Drop – to historia niedojrzałego kawalera, który, dziełem przypadku, staje się opiekunem 6-latki. Anime mierzy się z tematami żałoby i życia rodzinnego; prezentuje zaskakująco realistyczną historię.
• Psycho-Pass – propozycja dla miłośników Ghost in the Shell i, szerzej, cyberpunkowych klimatów. To anime porusza tematy związane z tym, jak zaawansowana technologia wpływa na społeczeństwo. W jego realiach policja ma możliwość skanowania ludzkich umysłów przy podejrzeniu nawet najmniejszego wykroczenia. Co z tego wynika? To trzeba sprawdzić.
• Moriarty the Patriot – anime zainspirowane historiami o Sherlocku Holmesie, ale… spoglądające na nie z perspektywy czarnego charakteru, czyli Moriarty’ego. Ale czy ta postać rzeczywiście jest „złolem”? W tej produkcji wcale nie jest to takie jasne.

Listę świetnych wytwórni anime moglibyśmy ciągnąć w nieskończoność, bo na wskazanych ośmiu historia się nie kończy. Niebawem na naszym blogu pojawi się druga część, w której poznasz kolejne studia warte uwagi. Zanim to nastąpi, masz już naprawdę wiele do oglądania. Życzymy udanych seansów!